Tin hoạt động Trung tâm, Tin tức
Hà Tĩnh chuyển giao, ứng dụng công nghệ vào sản xuất nước mắm
Hệ thống thiết bị chế biến nước mắm bằng năng lượng mặt trời kết hợp gia nhiệt bổ sung và náo đảo tự động.
Từ năm 2022 đến năm 2025, Trung tâm Khoa học, Công nghệ và Chuyển đổi số tỉnh Hà Tĩnh đã thực hiện chuyển giao, lắp đặt và hướng dẫn vận hành 3 hệ thống thiết bị công nghệ sản xuất nước mắm hiện đại cho Công ty TNHH Nước mắm Lâm Bão( Hải Hậu, tỉnh Nam Định).
Các hệ thống này có tổng công suất lên đến 240.000 lít nước mắm mỗi năm, góp phần quan trọng vào việc hiện đại hóa ngành nghề truyền thống tại địa phương.
Đổi mới từ nền tảng truyền thống
Theo ông Lâm Văn Giang, Giám đốc Công ty TNHH Nước mắm Lâm Bão, công nghệ được ứng dụng là hệ thống thu nhiệt từ năng lượng mặt trời kết hợp náo đảo tự động. Về bản chất, đây vẫn là quy trình ủ chượp truyền thống, nhưng được cải tiến để đảm bảo quá trình lên men và thủy phân cá diễn ra triệt để hơn, giúp cho nước mắm nhanh chín, đạt chất lượng cao. “Trước đây, thời gian để nước mắm chín kéo dài tới 15–18 tháng, thì với công nghệ mới, chỉ cần 8–9 tháng đã đạt chất lượng tương đương, thậm chí vượt trội,” ông Giang cho biết.
Hệ thống thu nhiệt từ năng lượng mặt trời.
Tối ưu hiệu suất và chất lượng sản phẩm
Việc ứng dụng công nghệ năng lượng mặt trời kết hợp hệ thống gia nhiệt và náo đảo tự động mang lại hàng loạt cải tiến: như rút ngắn thời gian chế biến, giảm hơn 40% thời gian ủ chượp so với truyền thống; cũng như tiết kiệm nhân công: hệ thống tự động hóa giúp giảm tới 95% chi phí lao động thủ công cho các công đoạn náo đảo và giang phơi; bên cạnh đó giúp tăng năng suất: lượng nước mắm cốt thu hồi tăng thêm khoảng 100 lít mỗi tấn cá nguyên liệu; từ đó cho ra chất lượng vượt trội: sản phẩm có hàm lượng đạm a.min cao, màu sắc đẹp, hương thơm đặc trưng, giữ nguyên bản sắc truyền thống; an toàn thực phẩm: hệ thống khép kín giúp hạn chế tối đa bụi bẩn, côn trùng, nhiễm chéo vi sinh; thân thiện môi trường: giảm phát sinh mùi và chất thải, hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh…
Đặc biệt, nhờ hệ thống cảm biến nhiệt và điều khiển tự động, thiết bị có khả năng thích ứng linh hoạt với điều kiện thời tiết: vào những ngày mưa lạnh, bộ gia nhiệt Heatpump tự động kích hoạt để duy trì mức nhiệt lý tưởng (35–40°C); vào ngày nắng gắt, hệ thống ngừng hoạt động vào khung giờ cao điểm để tránh bay hơi hoặc thay đổi màu nước mắm.
Cán bộ TT KHCN&CĐS Hà Tĩnh hướng dẫn người dân vận hành hệ thống thiết bị công nghệ sản xuất nước mắm.
Hiệu quả kinh tế và động lực phát triển bền vững
Việc ứng dụng công nghệ mới không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn giúp tăng hiệu quả kinh tế tổng thể khoảng 1,3 lần so với phương pháp truyền thống. Chi phí sản xuất giảm, giá bán sản phẩm tăng nhờ chất lượng vượt trội, sản phẩm đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn thị trường trong nước và quốc tế. Theo ông Lâm Văn Giang, sắp tới công ty dự kiến sẽ đầu tư đồng bộ cho toàn bộ hệ thống các bể chượp cá loại 8 tấn/ bể. Đảm bảo vận hành 100% công suất. Cho ra thị trường nước mắm Lâm Bão chất lượng cao và cạnh tranh về giá cả.
Ông Lâm Văn Giang giám đốc Công ty TNHH Nước mắm Lâm Bão (phía bên phải).
Ông Giang chia sẻ thêm: “Chúng tôi thấy rõ hiệu quả sau khi ứng dụng công nghệ. Quy trình ổn định, sản phẩm chất lượng cao, thị trường mở rộng và thu nhập người lao động cũng được cải thiện rõ rệt. Đây là hướng đi tất yếu để bảo tồn và phát triển nghề làm nước mắm trong thời kỳ hội nhập.”
Công nghệ là chìa khóa giữ gìn và phát triển truyền thống
Thành công của mô hình tại Công ty TNHH Nước mắm Lâm Bão cho thấy việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật là bước đột phá quan trọng trong quá trình hiện đại hóa các ngành nghề truyền thống. Khi công nghệ được ứng dụng đúng cách, không những không làm mai một giá trị văn hóa mà còn nâng tầm và mở rộng giá trị đó ra thị trường rộng lớn hơn.
Thời gian qua Trung tâm KHCN&CĐS Hà Tĩnh cũng đã chuyển giao công nghệ sản xuất nước mắm truyền thống cho Công ty TNHH Chế biến hải sản Ba Làng (phường Hải Thanh, TX Nghi Sơn, Thanh Hoá); Cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống Hộ Kinh doanh Cao Tuấn Anh. (xã Hoằng Đông, huyện Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hoá.);…Trong thời gian sắp tới, Trung tâm KHCN&CĐS Hà Tĩnh sẽ tiếp tục nghiên cứu, nhân rộng mô hình này đến các cơ sở sản xuất khác, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, gia tăng giá trị sản phẩm và nâng cao vị thế của nước mắm truyền thống trên thị trường trong nước và quốc tế.
Thành phẩm của Công ty TNHH Nước mắm Lâm Bão.
BBT
